artikoloj

ĉiuj artikoloj

Finna kaj eŭropunia juro

Finna kaj eŭropunia juro

Finnlando estas membro de Eŭropa Unio ekde 1.1.1995. Tial en Finnlando validas ne nur la nacia, finna juro, sed ankaŭ la eŭropunia juro.

Romia juro

Romia juro

Leginte la memoraĵojn de Julia Agripina1 mi ekpensis pri romia juro. El tiu libro oni ricevas la impreson, ke antikva Romio estis regno sen juro. La imperiestro povis fari kion ajn sen zorgi pri la leĝoj, eĉ mortigi aŭ ekzili kiun ajn. Tamen tiam jam ekzistis plurjarcenta jura tradicio, unu el la plej evoluintaj en…

Esperanton sanamuodostuksesta

Esperanton sanamuodostuksesta

Eräässä keskusteluketjussa täällä ihmeteltiin, miksi esperantossa kamerao tarkoittaa kaikenlaisia kuvauslaitteita mutta ei valokuvauskameraa.

Kial oni ne povas dividi per nul?

Kial oni ne povas dividi per nul?

De temp’ al temp’ iu demandas, kial ni ne povas dividi per nul. $$\frac{1}{0} = ?$$ Unue ni pensu pri la difino de divido, kiu estas malo de multiplikado. Ekzemple \(\frac{\color{blue}{16}}{2} = \color{red}{8}\), ĉar \(\color{red}{8} \cdot 2 = \color{blue}{16}\) \(\frac{\color{blue}{0}}{5} = \color{red}{0}\), ĉar \(\color{red}{0} \cdot 5 = \color{blue}{0}\) Ni supozu, ke ni povus dividi per…

Filmo, filmeto, video… – mitä mikin tarkoittaa?

Filmo, filmeto, video… – mitä mikin tarkoittaa?

Esperantujossa törmää ainakin seuraaviin sanoihin: filmo, filmeto, video, videaĵo. Näitä tunnutaan käytävän hyvin vapaasti ja usein keskenään vaihtaen. Näinhän ei asia tietenkään ole. PIV määrittelee sanan filmo tarkoittavan selluloidista, celuloido, tai asetaatista, acetato, tehtyä nauhaa, johon on valoitettu kuvia, jotka nopeasti projektorilla heijastettuna jollekin pinnalle luo vaikutelman liikkeestä. Näihän tietysti oli elokuvan alkuaikoina, kun juna…

Akcidentoj kaj damaĝoj (vahinkoja ja vahinkoja)

Akcidentoj kaj damaĝoj (vahinkoja ja vahinkoja)

Vahinko La vorto vahinko havas plurajn signifojn. 1. jnk tapahtuman, toiminnan tms. jklle t. jllek aiheuttama menetys, tappio, haitta, vaurio tms.: perdo, damaĝo, difekto, malutilo. Aineellinen, taloudellinen vahinko materia, ekonomia perdo, damaĝo, malutilo; la ŝtormo kaŭzis (estigis, okazigis) grandan damaĝon (difekton, malutilon). 2. menetystä, haittaa, vauriota tms. aiheuttava tapahtuma t. sattuma, onnettomuus, tapaturma: akcidento, liikenneonnettomus…