Juha Metsäkallas

Hmm, vai että reklamilo. Katsoin PIV:stä tätä mainostamista ja yritin ymmärtää mikä on mitä.

• mainonta ilmiönä, toimintana on kai reklamo
  • Danke la tre lerte uzatan reklamon Volapük trovis multajn amikojn. (Z)
• mainostaminen toimintana on kai reklamado
• mainos toiminnan ilmenemismuotona voi sitten näemmä olla reklamo, reklamaĵo tai reklamilo
  • Tia fotografaĵo estus por nia afero granda reklamo. (Z)
  • reklamlumoj (PIV)
  • tarifo de la reklamaĵoj por hoteloj (PIV)
  • dissendi al ĉiuj klientoj reklamilon por rabata vendado (PIV)

Monestihan esperantossa sana voi tarkoittaa sekä toimintaa että sen ilmenemistä (ado kaj aĵo), joten reklamo sekä mainostoiminnan että mainoksen merkityksessä on ymmärrettävä. Jos halutaan nimenomaisesti viitata ilmenemismuotoon, eikö tällöin käytetä päätettä -aĵo? Eikö siis reklamaĵo ole nimenomaisesti esim. Postin kotiinkiikuttama tai radiossa soitettu mainos? Itselleni tulee ainakin reklamilosta mieleen mainostamisen väline eli mainoskanava, mainoslehti, radio, ulkotolppa jne., ei itse mainos. Tietysti mainoslehden tapauksessa mainosta ei ole olemassa ilman välinettä, mutta näinhän asia on kaikkien analogisten välineiden kohdalla. Sorrunko ylitulkintaan?

Näin ollen

Ne reklamaĵojn

Turun esperantoseuran kurssilla käänsimme tuota näytettä eilen ja vertailimme sitä suomennokseen. Käänsimme tosin vasta noin puolitoista sivua, mutta silti huomasimme käännösten välillä eroja varsinkin yksityiskohtien kuvauksissa. Koska esperannos perustuu suoraan puolankieliseen alkuperäisteokseen, ainakin osa eroavaisuuksista selittyy sillä, että suomennos on käännöksen käännös. Käytettävissämme ei ole ranskannosta, joten en osaa sanoa, missä kohdin erot ovat syntyneet.

Otan tässä esille kaksi esimerkkiä.

Päähenkilö Kris Kelvin laittaa palovammojensa peitoksi sideharson paloja, pecoj da gazo, jotka esperannoksen mukaan hän jotenkin painelee, alpremis, tai liimaa, algluis, paikoilleen. Suomennoksen mukaan hän kiinnittää ne laastarilla. Laastari on keksitty Yhdysvalloissa vuonna 1920, joten luulisi, että Solariksen kirjoittamisen aikoihin (1961) se olisi ollut tunnettu Puolassakin. Jättikö Lem siis avoimeksi, miten tulevaisuuteen sijoittuvassa ajassa sidontatarpeita käytetään, mikä olisi häirinnyt ranskantajaa tai suomentajaa siinä määrin, että lukijalle täytyi selittää harson kiinnitys nykytermein? En osaa sanoa.

Samaisessa kohtauksessa esiintyy myös tutkija Snaut, joka kuvataan istumassa nojatuolissa jalat ristissä. Hänen käsiensä sijainniksi mainitaan ”…kun la manoj kuŝantaj sur la pinta genuo…”, mitä ihmettelimme tovin, kunnes yksi ryhmäläisistämme keksi, mitä tuo pinta voisi tässä kohtaa tarkoittaa. Ihminen voi istuessaan pitää jalkoja ristissä neljällä eri tavalla, joista yksi on sääret päällekkäin, mikä on tekstissä mainittu hetkeä aikaisemmin, ”kruron sur kruro”. Tällöin toinen polvi on toista ylempänä, joten Snaut lienee istunut siten, että molemmat kädet ovat olleet tuon ylemmän polven päällä. En tässäkään kohdin osaa sanoa, onko pinta suora käännös puolasta vai kääntäjän keksimä ”näppärä” ilmaisu.

Vaikka molemmat esimerkit kuulostavat pieniltä ja ovatkin sellaisia, piru asuu yksityiskohdissa ja tällaiset vaikuttavat lukijan saamaan kokonaiskuvaan teoksesta. Mutta jatkamme kurssilla näytteen parissa ja katsotaan, mitä lukijan eteen tuodaan.

Varainkeruukampanja päättyi kuun vaihteessa. Kampanja saavutti siltä osin tavoitteensa, että levy julkaistaan. Kertyneillä varoilla ei kuitenkaan voida kustantaa älppäri- tai kasettiversiota, joten albumi ilmestyy digitaalisten tallenteiden (MP3, OGG ja FLAC) lisäksi ainoastaan cd-levynä.

Lisätietoja Mia vivossa julkaistussa tiedotteessa.

Libera folion mukaan UEA:n komitea päätti lauantaina 18.9., että libroservo ja kongresa administrado siirtyvät Slovakiaan järjestön nimeltä  Edukado@interreto (E@i) hoteisiin. Esityslistalla olevaa Rotterdamin toimitilan myymistä komitea ei ehtinyt kolmetuntisessa kokouksessaan käsitellä.

Juuri ennen kuin kirjoitin arvostelun, annoin palautetta lisäosan kehittäjälle ja mainitsin tuon vaporŝipo-ongelman. Kehittäjä innostui tästä ja julkaisi muutama tunti sitten päivityksen, jossa lisäosa ensin etsii täsmälleen samaa sanaa. Jos tällaista ei löydy, etsintä ulotetaan johdannaisiin, joiden pääte on -o, -a, -e tai -i.

La solvo

Lasu nin marki la tri orakolojn:

• V = Dio de vero, kiu ĉiam diras veron
• M = Dio de malvero, kiu ĉiam diras malveron
• D = Dio de diplomatio, kiu diras aŭ veron aŭ malveron

El la respondoj de la tri orakoloj ni konstruas triopon (V, D, M), kiu indikas, kion orakolo en tiu loko asertis.

Ni havas tri orakolojn, el kiuj ĉiu povas lokiĝi en iu ajn pozicio. Matematike oni parolas pri permutaĵoj, kies kvanto estas n! (n faktoriale) aŭ 1·2…·n, ĉi-okaze 1·2·3 = 6. La permutaĵoj estas

Lasu nin trakontroli permutaĵon post permutaĵo, ĉu ĝi estas vera aŭ falsa rilate al la responda trioblo. Sufiĉas kontroli ĉiun permutaĵon, ĝis ni konstatas, ke ĝi estas falsa.

1. Se la maldekstra orakolo estus V, tio ne povus diri, ke la centra estus V.

2. Simila al la punkto 1.

3. Se la maldekstra orakolo estus D, tio povus diri, ke la centra estus V. Se la centra orakolo estus V, tio ne povus diri, ke ĝi estus D.

4. Se la maldekstra orakolo estus D, tio povus diri, ke la centra estus V. Se la centra orakolo estus M, tio povus diri, ke ĝi estus D. Se la dekstra orakolo estus V, tio povus diri, ke la centra estus M.

5. Se la dekstra orakolo estus V, tio ne povus diri, ke la centra estus M.

6. Se la maldekstra orakolo estus M, tio povus diri, ke la centra estus V. Se la centra orakolo estus V, tio ne povus diri, ke ĝi estus D.

Restas nur unu permutaĵo, kiu malhavas la vorton ”ne”, t.e. estas vera aserto.  Alivorte

Dio de diplomatio estas la maldekstra orakolo, Dio de malvero estas la centra orakolo kaj Dio de vero estas la dekstra orakolo.

• Tätä vastausta muokkasi 5 kuukautta​ 1 viikko sitten Juha Metsäkallas.

Mi pardonpetas, ke iel aŭtomatika korektilo decidis ”korekti” la longan tempoesprimon al telefona nombro kun punktoj.

Temas pri konata ludo ene de la fako de la ludoteorio. Karakteriza trajto por tiu kaj multaj aliaj ludoj estas, ke ĉiu ludanto havas kompletan informon pri la situacio aŭ la stato de la ludo kaj la nombro de alternativaj statoj en la ludo estas tre malalta.

Unue ni pritraktu la bazan ludon, t.e. ludo sen la aldona regulo. La fakto, ke estas nur du ludantoj kaj mankas elemento de hazaro (ambaŭ ludantoj mem decidas kiom da splitetoj ili prenos), havas konsekvencon, ke eblas trovi strategion, kiu garantias, ke unu el la ludantoj ĉiam venkos. Fakte la rezulto estas tute antaŭdestinita en tiu baza ludo kaj dependas nur de tio, ĉu la nombro de splitetoj estas para aŭ malpara.

Se la nombro de la splitetoj estas para, la dua ludanto ĉiam venkos, se ri prenos komplementan (rilate al la antaŭa preno) amason de splitetoj. Ĉar oni rajtas preni maksimume tri splitetojn, tiu komplementa amaso estas kvar minus kiom multajn splitetoj la unua ludanto prenis. Se Sofia prenas ekzemple tri splitetojn, Adamo kontraŭu per preni 4-3=1 spliteton. Tiu strategio garantias, ke Adamo ĉiam venkos.

Se la nombro de la splitetoj estas malpara, la unua ludanto ĉiam venkos kiel ajn la dua ludanto prenos. Fakte nur la antaŭlasta preno de la unua ludanto gravas. Tio devas esti tia, ke restas la nombron ĉe la komplemento, ĉi-okaze kvar, splitetoj en la amaso.

La aldona regulo rompas la ludon tiel, ke ne plu povas ekzisti perfekta strategio, kiu ĉiam garantios venkon al iu antaŭdestinita ludanto. Ĉu eĉ ekzistas sekvo de statoj en la ludo tiel, ke la unua ludanto, Sofia, povos venki, se la nombro de la splitetoj estas para? Por respondi al tio vi devas ekscii, kiuj statoj entute ekzistas kaj ĉu inter tiuj estas alternativo, kiu eblas venkon al Sofia.

La ludoteorio oferas du metodojn por solvi tion. La pli simpla kaj pli facile komprenebla bazas sur t.n. decida arbo. Vi desegnu kesteton, nodon, kiu montras la komencan staton kun ok splitetoj. El tiu nodo desegnu tri branĉojn, kiuj montras la tri eblojn (ĉu preni unu, du aŭ tri splitetojn) Sofia havas. La nodoj ĉe la finoj de tiuj branĉoj montras la eblajn statojn post la unua preno. Sekve desegnu ĉiujn eblojn, kiujn Adamo nun havas. Kontinuu tiom longe, ke ĉiu branĉo finiĝas en la stato, en kiu Sofia aŭ Adamo venkos. Tradicie oni desegnas decidajn arbojn tiel, ke la komenco estas en la supra parto de la paĝo kaj branĉoj kuras suben.

Vi eble demandas vin, ĉu vi havas forton desegni tiom grandan arbon. Kredu min, kun ok splitetoj la arbo ne fariĝos profunda kaj eĉ ne tre larĝa. Provu unue desegni la arbon mem antaŭ ol rigardi la mian (la elŝutado de PDF tuj komenciĝas, ne bezonas registriĝi en Dropbox).